“Sinh ra trên đất Ba Lan
Mất đi trong nước Đức
Sống cho cả nhân gian
Thế giới là Tổ quốc”…

Là những câu thơ mà người biên soạn Trần Minh Tuấn khái quát về thân thế và sự nghiệp của nhân vật chính trong cuốn “Hoa hồng bất tử - Rosa Luxemburg”. Với thể loại tiểu thuyết lịch sử, cuốn sách viết về cuộc đời của Rosa Luxemburg từ lúc sinh ra, đi học, tham gia các hoạt động cách mạng với khao khát sẽ mang về hòa bình cho thế giới. Không chỉ vậy, bà còn được biết đến như một hình mẫu lịch sử đấu tranh vì quyền phụ nữ và bình đẳng giới.

Lúc sinh ra, bà Rosa không may mắc căn bệnh hiếm gặp nên không tự đi lại được. Khi đi học, bà gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí bị một số bạn bè xa lánh nhưng vẫn bền bỉ vươn lên không gục ngã và lấy được bằng tiến sĩ. Cuốn sách đi sâu vào nội tâm, làm rõ sự nỗ lực vượt lên nghịch cảnh của nhân vật Rosa với mục đích hướng tới tự do nhờ tình yêu thương của gia đình, việc đọc sách và học tập.

Cuốn sách thu hút độc giả khi lột tả được nội lực không chịu chấp nhận, không đầu hàng số phận của Rosa tại một số thời điểm quan trọng trong cuộc đời bà. Rosa thể hiện là một phụ nữ chủ động thiết kế cuộc đời mình mong muốn. Với tính cách mạnh mẽ, cô bé Rosa với đôi chân tật nguyền, sức vóc yếu ớt đã kiên quyết lên tiếng bênh vực một bạn nhỏ thuộc tầng lớp dưới bị bắt nạt. Khi trở thành thiếu nữ, Rosa đã phản kháng hủ tục truyền thống bằng cách mặc áo rộng và cắt phăng mái tóc dài. Rosa còn nghĩ: “Tại sao mình phải chịu đựng khổ sở chỉ để những người khác thấy vừa mắt? Không tìm được một người đàn ông chịu cưới mình thì mình sẽ chết à? Cả quá trình học hành và cố gắng của mình chỉ với mục đích cuối cùng là tìm chồng hay sao? Tại sao cuộc đời mình phải để người khác quyết định?”

Trong chu‌yện tìn‌h yêu, khi không còn sự đồng cảm, Rosa cũng dũng cảm rời xa người đàn ông đã từng chung lý tưởng. Sự phóng khoáng trong tư tưởng, tình cảm của Rosa như thôi thúc phụ nữ mạnh mẽ đứng về phía tình yêu và tiến bộ. Hình ảnh của Rosa khiến độc giả tin rằng ai cũng hoàn toàn có khả năng vượt qua mọi rào cản để vươn tới tự do. Người phụ nữ không nhất thiết phải chịu đựng để bảo vệ mô hình gia đình đã lạc hậu hay tự buộc mình vào một kẻ phụ tình.

“Tuy thuộc thể loại tiểu thuyết lịch sử nhưng đọc “Hoa hồng bất tử - Rosa Luxemburg” mình thấy “bị cuốn”, kiểu không dứt ra được. Những phân tích diễn biến tâm lý của nhân vật qua các tình huống, nghịch cảnh khiến bản thân có thêm nhiều động lực để cố gắng làm cho cuộc sống tốt hơn. Hình ảnh một người phụ nữ tuy khiếm khuyết về hình thể nhưng căng tràn nhiệt huyết với những vấn đề của thời cuộc, lúc nào cũng trong trạng thái sẵn sàng đứng lên vì công bằng và lẽ phải. Và cái cách Rosa yêu cũng mãnh liệt và có trách nhiệm với bản thân, không giống kiểu hy sinh để được tôn thờ cũng rất đáng khâm phục”.

Độc giả ĐẶNG THỊ TRANG
phường Tiến Thành, TP. Đồng Xoài

Với Rosa, những thử thách trong đời như chất kíc‌h thí‌ch khiến bà càng tăng sức mạnh, phát huy tiềm năng của mình. Những khó khăn dường như chỉ để hình thành một tinh thần phản kháng quyết liệt với sự phân biệt giai cấp, trước B.L và chiến tranh của Rosa Luxemburg. “Cuộc chiến của Rosa không phải là chiến tranh quân sự. Bà dùng ngòi bút thay cho bom đạn, bà dùng biểu tình ôn hòa thay cho B.L, bà dùng hình thức đình công thay cho đập phá. Cuộc chiến tranh thế giới đã dùng bom đạn và B.L để mang đến sự phá hủy, rồi cuối cùng để lại một thế giới hoang tàn và kiệt quệ. Còn cuộc chiến của bà đã dùng bút mực và tiếng nói để mang đến sự thức tỉnh cho xã hội, để rồi cuối cùng đặt nền tảng cho sự thay đổi và tiến bộ được diễn ra. Cuộc chiến tranh thế giới là sự tranh giành của các quốc gia, vì quyền lực và tài nguyên. Còn cuộc chiến của bà là chiến đấu để phá bỏ những bất công giữa các giai cấp, vì tự do và hòa bình. Hai cuộc chiến đó đã cùng nhau xoắn vặn cuộc đời bà đến với những ngã rẽ không ngờ”.

Tư tưởng, các tác phẩm và những lá thư mà bà để lại là một tài sản đồ sộ, mà cuốn sách chỉ là những lát cắt tiêu biểu để độc giả Việt Nam có thể hiểu thêm về một trong những người phụ nữ vĩ đại nhất thế kỉ XX: Rosa Luxemburg. Đặc biệt, những thông điệp bà để lại vẫn tỏa sáng và hữu ích cho hôm nay. Mời các bạn tìm đọc và giới thiệu cho nhiều người cùng đọc.