Theo số liệu thống kê từ Cơ quan Hải quan Nhật Bản, nhập khẩu chuối (HS 0803) của Nhật Bản trong 7 tháng đầu năm 2023 đạt 607,6 nghìn tấn, trị giá 76,3 tỷ Yên (tương đương 518 triệu USD), giảm 4,3% về lượng, nhưng tăng 11,3% về trị giá so với cùng kỳ năm 2022. Giá chuối nhập khẩu bình quân đạt 125,6 nghìn Yên/ tấn, tăng 16,3% so với cùng kỳ năm 2022.
Philippines là thị trường cung cấp chuối chính cho Nhật Bản trong 7 tháng đầu năm 2023, lượng nhập khẩu từ thị trường này chiếm 79,8% tổng lượng chuối Nhật Bản nhập khẩu.
Với vị trí địa lý gần Nhật Bản, nên thời gian vận chuyển của Philippines tới Nhật Bản ngắn hơn mang lại lợi thế hoạt động về mặt sắp xếp quá trình chín và phân phối để đáp ứng yêu cầu hàng ngày của các nhà bán lẻ và người tiêu dùng Nhật Bản.
Tuy nhiên, theo Hiệp định Đối tác Kinh tế Philippines và Nhật Bản (PJEPA), chuối của Philippines nhập khẩu vào Nhật Bản phải chịu mức thuế hàng năm trung bình là 13% - từ mức cao 18% trong những tháng mùa Đông đến mức thấp 8% trong mùa Hè.
Philippines là quốc gia Đông Nam Á duy nhất phải chịu mức thuế cao, trong khi các nhà cung cấp khác được hưởng mức thuế ưu đãi và Việt Nam có mức thuế suất theo Hiệp định AJCEP là 0% từ ngày 01/4/2023, trước đó là 3%.
Thị trường cung cấp quả chuối cho Nhật Bản trong 7 tháng đầu năm 2023 Nguồn: Cơ quan Hải quan Nhật Bản
Đáng chú ý, ngoài lợi thế về thuế quan, theo Tham tán thương mại Việt Nam tại Nhật Bản, hiện tại, nhiều hệ thống tiêu thụ tại Nhật Bản mong muốn nhập khẩu chuối từ Việt Nam thay thế chuối Philippines bởi người tiêu dùng Nhật Bản cho rằng chuối Việt Nam thơm ngon.
Trong 7 tháng đầu năm 2023, nhập khẩu chuối của Nhật Bản từ Việt Nam đạt 7,9 nghìn tấn, trị giá 1,05 tỷ Yên (tương đương 7,1 triệu USD), tăng 62% về lượng và tăng 80,2% về trị giá so với cùng kỳ năm 2022.
Tuy nhiên, tỷ trọng nhập khẩu chuối từ Việt Nam chỉ chiếm 1,3% tổng lượng chuối nhập khẩu của Nhật Bản. Do đó, vẫn còn rất nhiều dư địa để các doanh nghiệp xuất khẩu chuối mở rộng thị phần tại Nhật Bản.